SGK’nın Sahte Sigortalılık Tespit Projesi ve Son Gelişmeler
SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) 2016 yılından itibaren “Sahte Sigortalılık Tespit Projesi”ni yürütmektedir. Bu proje çerçevesinde yapay zeka teknolojisi kullanılarak sahtecilik şüphesi taşıyan bireyler incelenmektedir. Özellikle yurt dışında yaşayan gurbetçilerin sigortalılık durumları detaylı bir şekilde analiz edilmektedir. Son günlerde emekli maaşlarının iptal edilmesi ile ilgili haberler yeniden gündeme gelmişken, SGK eski Başmüfettişi İsa Karakaş’tan dikkat çekici bir uyarı geldi.
Sigortalılık Risk İşaretleri
Karakaş, e-Devlet hizmet dökümünde “K, Ş, S” harflerinin yer almasının, sigortalılığın risk altında olduğunu gösterdiğini vurguladı.
“BU ÜÇ HARF SİGORTALILIĞIN İPTAL EDİLDİĞİNİ GÖSTERİYOR”
Karakaş, “E-devlet hizmet dökümünde ‘K, Ş, S’ gibi harflerin bulunması, sigortalılığın risk altında olduğunu gösteriyor. Peki, bu süreç sona erer mi? Elbette ki bitmeyecek. Pek çok vatandaşımız haklı olarak, ‘SGK neden yıllar önce denetlemedi?’ diye soruyor. Evet, bu doğru bir soru. Eğer o dönem denetimler daha sıkı yapılsaydı, mağduriyetler bu kadar büyük olmazdı. SGK’da toplam denetim elemanlarının sayısı 1000-1500 civarında ve bu kişiler birçok farklı denetim işi yapmaktadır. 85 milyon nüfusa sahip bir ülkede tek tek tüm işlemleri denetlemek zaman alıcıdır.” dedi.
Karakaş, önümüzdeki günlerde, aylarda ve yıllarda denetimlerin devam edeceğini belirterek “Eğer çalışmanız fiili ve gerçek değilse, hizmet akdine uygun bir şekilde çalışmıyorsanız ve kendinizi sigortalı gösteriyorsanız risk altındasınız.” ifadesinde bulundu. Eğer e-Devlet hizmet dökümünde “K, Ş, S” harfleri varsa, SGK denetimi meydana geldiğinde hileli bir çalışma tespit edilirse emekliliğin iptal edileceğini de ekledi.
SGK ÖDENEN MAAŞLARI GERİ İSTEYEBİLİR
Emeklilik iptal edildiğinde, SGK, ödediği maaşları faiziyle ve gecikme cezasıyla geri alma hakkına sahiptir. Sahte sigorta primleri asla iade edilmezken, sahte sigortalılık nedeniyle sağlık hizmetlerinden faydalandıysanız, SGK sağlık masraflarını da sizden talep edebilir.
HARFLERİN ANLAMI NEDİR?
‘K’ harfi, “Kontrollü İşyeri” anlamına gelir ve denetim elemanları tarafından yapılan incelemeler sonucunda işyerine verilen bir işaretlemeyi ifade eder. Kontrollü işyerleri, geçmişte olumsuz durumlarla karşılaşmış ve çalışanları mağdur etmiş işyerleri olabilmektedir. Bu nedenle, SGK tarafından yapılan denetimler ile bu tür işyerlerinin sürekli gözlemlenmesi sağlanmaktadır. Böylece olası sorunların önüne geçilmesi amaçlanmaktadır.
‘Ş’ harfi, “Şüpheli İşyeri” anlamına gelir ve işyerinin faaliyetlerine ilişkin şüpheli durumları ifade eder. Bu tür işyerlerinde, fiili olarak faaliyet gösterilip gösterilmediği veya primlerin düzenli olarak ödenip ödenmediği konusunda belirsizlikler ortaya çıkabilir. SGK tarafından yapılan denetimler sonucunda, bu işyerleri daha dikkatli bir şekilde takip edilir.
‘S’ harfi, “Sahte İşyeri” anlamına gelir ve en riskli işyeri grubunu ifade eder. Bu işyerleri, fiilen herhangi bir faaliyet göstermeyen, yalnızca sigorta primi toplamak amacıyla tescil edilmiş yerlerdir. Gerçekten faaliyet göstermeyen bu işyerlerinden emekli olan bireylerin ilerleyen süreçte, bu işyerinin sahte olduğu tespit edildiğinde emeklilik maaşları iptal edilebilir. Sosyal Güvenlik Kurumu, bu tür sahte işyerlerinin varlığını önlemek için denetimlerini sürdürmektedir.