Kocaeli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. İrfan Kaya Ülger, Haberler.com stüdyosunda Abdurrahman Yazıcı’nın konuğu oldu.

Türkiye’nin, Avrupa’nın nezdinde itibarının yükseleceği bir dönemin arifesindeyiz. Önümüzdeki zaman diliminde ben Türkiye ile Avrupa ülkeleri arasında güvenlik, savunma, istihbarat ve dış politika alanlarında güçlü bir yakınlaşma meydana gelmesini bekliyorum. Bunun tabii ki yansımaları olacak. Biz, aynı zamanda yirminci yılına giriyoruz; 3 Ekim 2005’ten beri Avrupa Birliği ile müzakere yapan bir ülkeyiz. Hukuken halen müzakereler devam ediyor, ancak fiilen tıkanmış vaziyette. En son müzakere başlığı 2018’de açıldı. Bir de tabii ki 15 Temmuz’dan sonra Türkiye’nin bu terör tehdidine, dış destekli darbe tehdidine karşı gösterdiği tepki Avrupa tarafından son derece subjektif bir açıdan yorumlandı ve Türkiye’nin Kopenhag kriterlerinden uzaklaştığı şeklinde bir değerlendirme yapıldı. Bunun da müzakerelerin yavaşlamasında etkili olduğunu düşünüyorum.

Sunucu Abdurrahman Yazıcı, konuğuna ABD ile Avrupa ülkeleri arasında savunma alanında yaşanan gerilimin Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne tam üyelik yolunu açıp açmadığını sordu. Prof. Dr. Ülger, “Pozisyonumuzu güçlendirdiği söylenebilir. Tabii ki Avrupa Birliği’ne üyelik esas itibariyle siyasi bir karar sonucunda mümkün olabiliyor. Aday devletler üye olmadan önce hükümlülüklerini yerine getirme çabası içindeyken Avrupa tarafı, siyasi olarak bu devletin katılıp katılmaması konusunda bir karar veriyor. Bu karar oy birliğiyle alınıyor. Yakın döneme baktığımızda mesela Bulgaristan ve Romanya, Kopenhag kriterlerini dört dörtlük yerine getirdiler de mi üye oldular 2007’de? Hayır. Desteklendiler. Aynı şekilde Estonya, Letonya, Litvanya, İkinci Dünya Savaşı’nda işgal edilen ve daha sonra ilhak edilen devletler, Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra Kopenhag kriterleriyle asla uyumlu olmayan bir tavır içerisine girmişlerdi. Bazı ülkelerde Rus kökenli kişilerin vatandaşlıktan çıkarıldığını, haklarının kısıtlandığını biliyoruz. Bu şartlar altında bile Estonya, Letonya ve Litvanya Avrupa Birliği’ne 2004 yılında katıldı.” dedi.

“Türkiye Avrupa Birliği İçin Hazır Durumda”

“Türkiye’ye karşı önyargılı bir bakış var. Kültürel uyumsuzluk sürekli olarak dile getiriliyor. Müzakereler başladıktan kısa süre sonra bunun emarelerini de görmeye başladık. 35 müzakere başlığı üzerinden müzakerelerin başlamasından hemen kısa bir süre sonra bazılarının dondurulduğunu gördük. Sekiz müzakere başlığını 2006 yılında AB Bakanlar Konseyi dondurdu. Daha sonra Sarkozy’nin iktidarda olduğu Fransa yönetimi 5 müzakere başlığını dondurdu ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi de 6 müzakere başlığına blokaj uyguladı. Bunlardan sadece Sarkozy iktidarı kaybettikten sonra Fransa’nın engellemesi kaldırıldı. Şu an itibariyle Bakanlar Konseyi ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin engellediği başlıkların sayısı 14. Müzakereler hukuken devam ediyor. Hukuken aday ülke statüsündeyiz ama fiilen tıkanmış vaziyette. Türkiye, önemli ölçüde Avrupa Birliği yükümlülükleri bakımından hazır durumda.”