2025 Yılı Yatırım Programı: Stratejik Hedefler ve Bütçe Dağılımı
2025 Yılı Yatırım Programı’nın kabulü ve uygulanmasına dair Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. Yatırım Programında merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kuruluşlar, kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT), özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar ve sosyal güvenlik kuruluşlarının projeleri yer almıştır. Mahalli idarelerin ise yalnızca dış kredi ile finanse edilen projelerine programda yer verilmiştir.
2025 Yılı Yatırım Programı hazırlanırken, 12. Kalkınma Planında belirtilen temel politikalar ve hedefler ile 2025-2027 dönemi Orta Vadeli Programda yer alan prensipler göz önünde bulundurmuştur. Yatırım Programındaki projelerin belirlenmesinde dikkatlice seçici olunarak, 12. Kalkınma Planında yer alan projeler, deprem riski nedeniyle başlanması zorunlu olan projeler ve sosyal ile ekonomik açıdan önemli yatırımlar önceliklendirilmiştir.
TOPLANAN ÖDENEK 1 TRİLYON 444,4 MİLYAR LİRA OLDU
2025 yılı Yatırım Programında, kamu kurumları tarafından yürütülecek projelerin toplam tutarı yaklaşık 10.599,5 milyar lira olup, bu projelere tahsis edilen toplam ödenek miktarı 1 trilyon 444,4 milyar lira olarak belirlenmiştir. Program kapsamında 2025 yılında 3 bin 783’ü ana proje olmak üzere, toplam 14 bin 238 projenin yürütülmesi öngörülmektedir. 2024 yılında 5 bin 296 proje tamamlanırken, 2025 Yılı Yatırım Programına 5 bin 61 yeni proje eklenmiştir. Bu projelerin 1364’ü çok yıllık, 3 bin 697’si ise bir yıl içerisinde tamamlanacak projeler olarak belirlenmiştir. 2025 yılında öngörülen 1 trilyon 444,4 milyar liralık yatırımların yüzde 70,7’sinin merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kuruluşlar, yüzde 28,1’inin KİT ve özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, yüzde 1,2’sinin ise döner sermayeli kuruluşlar ve sosyal güvenlik kuruluşları tarafından gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.
2025 Yılı Yatırım Programında deprem tedbirlerine yönelik olarak toplam 511 milyar lira tutarında projeye yer verilmiştir. Bu projeler kapsamındaki 2025 yılı ödeneklerinin yaklaşık yüzde 42’si sağlık sektörüne, yüzde 16,7’si konut sektörüne, yüzde 13,2’si ise ulaştırma ve haberleşme sektörüne ayrılmıştır. Ayrıca, deprem projelerine ayrılan ödeneklerin yanı sıra bütçede cari transferler altında yer alan yatırım nitelikli harcamalar ile diğer cari harcamalar dikkate alındığında, deprem tedbirlerine yönelik merkezi yönetim bütçesinden tahsis edilen toplam ödenek tutarı 584 milyar liraya ulaşmaktadır.
EN YÜKSEK PAY ULAŞTIRMA VE EĞİTİME
2025 Yılı Yatırım Programı kapsamında öngörülen 1 trilyon 444,4 milyar liralık yatırım ödeneğinden en yüksek payı yüzde 30,5 ile ulaştırma-haberleşme sektörü yatırımları almıştır. 2025 yılında ulaştırma sektörü yatırımları için yüzde 38 artışla 440 milyar lira ödenek tahsis edilmiştir. Özellikle demir yolu yük ve yolcu taşımacılığının geliştirilmesine yönelik projelere önemli ödenekler ayrılmıştır. Bu projeler arasında Halkalı-Kapıkule Hızlı Tren Hattı’na 29,3 milyar lira, Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep Yüksek Standartlı Demiryolu projesine 22,8 milyar lira ve diğer demir yolu projeleri yer almaktadır.
Ulaştırma-haberleşme sektörü yatırımlarını eğitim sektörü, yüzde 15,1’lik pay ile takip etmektedir. Eğitim sektörü yatırımları için 2025 yılında yüzde 44,5 artışla 217,9 milyar lira ödenek tahsis edilmiştir. Temel eğitime ayrılan ödenekle bireylerin nitelikli bir eğitim alması ve sosyal becerilerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
DSİ, 120 BİN HEKTAR ALANI SUYLA BULUŞTURACAK
Tarım sektörüne 2025 yılında yüzde 62,5 artışla toplam 164,1 milyar lira ödenek tahsis edilmiştir. Tarımsal sulama projeleri için Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’ne ödenek verilmiş ve bu kapsamda 120 bin hektar alanın sulamaya açılması planlanmaktadır. Ayrıca diğer tarım projeleri ve taşkın koruma çalışmaları için bütçede önemli paylar ayrılmıştır.
SAĞLIK YATIRIMLARINA AYRILAN ÖDENEK 121,1 MİLYAR LİRA
Sağlık sektörü 2025 yılı yatırımlarından yüzde 9,6 pay almıştır. Sağlık Bakanlığına sağlanan bütçeyle, 2025 yılında 16.715 yatak ve 365 ünite hizmete alınacaktır. Ayrıca, sağlık altyapısının güçlendirilmesine yönelik yatırımların artırılması hedeflenmektedir.